در سراسر دنیا، جهت محاسبه طول عمر مفید مخازن تحت فشار بر اساس استانداردهای بین المللی از عواملی مانند ضخامت مخزن، خواص مکانیکی و ترکیب شیمیایی ماده استفاده می گردد.

در  کارخانه های تولیدی معتبر و متعهد مخازن با رعایت موارد مندرج در استاندارد،  تولید شده و عمر مفید بر روی شانه آنها حک می گردد.
متاسفانه در کشور ایران مخازن از شرکت ها و کشورهای مختلفی وارد شده و اطمینان کافی از استاندارد بودن همه آنها وجود ندارد.
استانداردهای تولید مخازن شرایط استفاده، شرایط محیطی و گاز محتوی را نیز تعیین نموده اند و باید در نظر داشت که سلامت مخزن در طول عمر مفید، به شرط رعایت کلیه موارد ذکر شده می باشد.

تست ادواری

  • پاره ای از عوامل موثر در عمر مفید:

  • null

    دما:

    استفاده از مخازن در دمایی خارج از دامنه حک شده بر روی شانه آن باعث تاثیرات منفی بر روی طول عمر مخازن می گردد.

  • فشار :

    استفاده از مخازن در فشاری خارج از دامنه حک شده بر روی شانه آن باعث تاثیرات منفی بر روی طول عمر مخازن می گردد.

  • شرایط محیطی:

    محل نصب مخزن می تواند عاملی موثر باشد، به عنوان مثال مخازنی که در معرض عواملی مانند آب، نمک و یا سنگ ریزه قرار گیرند، دچار خوردگی و فرسایش و در نتیجه کاهش ضخامت از سطح بیرونی گردیده و به مرور زمان این عامل می تواند باعث انفجار مخزن گردد.

  • گاز

    در استانداردهای تولید مخازن مواد مضر برای عمر مفید مانند گازهای خورنده عنوان شده اند و باید در نظر داشت که هرگاه این مواد مضر از حدود مجاز خود خارج گردند، می توانند باعث خوردگی وکاهش ضخامت مخزن و یا ترک خوردن آن گردند. به عنوان مثال میزان رطوبت مجاز برای گاز طبیعی برابر  32  می باشد. افزایش رطوبت موجود در گاز طبیعی باعث افزایش نرخ خوردگی گشته و به مرور زمان ضخامت مخزن را کاهش می دهد این تغییر می تواند باعث انفجار مخزن بدون هیچ گونه هشدار قبلی گردد.

دو سوال مهم:

  • مخزن معیوب در حین استفاده چه خطراتی ایجاد می کند؟

  • آیا همه مخازن معیوب خطر ساز می گردند؟

پاسخ:

  • وجود عیوب در بدنه مخازن دو خطر جدی نشتی و انفجار را به همراه خواهد داشت که در پاره ای موارد انفجار می تواند پرتاب ترکش های فلزی را نیز به دنبال داشته باشد.
  • احتمال انفجار یا نشتی مخازن معیوب به درستی قابل محاسبه نمی باشد و لیکن فراموش نکنید اگر مطمئن شویم در هر یک میلیون مخزن یک نمونه منفجر خواهد شد، تا قبل از وقوع حادثه شانس همه یک میلیون مخزن مساوی و به اندازه 50 درصد می باشد.
تست ادواری

همانگونه که قابل پیش بینی می باشد:

  • اجرای موارد مربوط به استفاده درست را نمی توان تضمین نمود.
  • مواردی از ورود مخازن غیر استانداردی که هیچ گونه اطمینانی از عملکرد ایمن آنها در طول عمر حک شده وجود ندارد، به داخل کشور مشاهده گردیده است.
  • استفاده از مخازن دست دومی که عمر مفید آنها به پایان رسیده در مواردی مشاهده گردیده است.

و لذا با توجه به ایمنی بودن این مخازن و این مهم که افزایش عمر استفاده باعث تشدید خطرات می گردد، ارگان های مسئول از جمله سازمان ملی استاندارد و شرکت ملی پخش فراورده های نفتی اقدام به تدوین استاندارد های مکملی جهت  حصول اطمینان از سلامت مخازن در طول عمر مفید نموده اند، در این استانداردها کنترل های ظاهری جهت دوره های کوتاه مدت و انجام تست های معتبر آزمایشگاهی جهت دوره های طولانی تر مشخص گردیده است.

این بررسی ها به گونه ای می باشند که مصرف کننده نهایی از بالاترین سطح ایمنی ممکن برخوردار گردد.